Khái
quát
văn
học
Việt
Nam
từ
đầu
thế
kỷ
XX
đến
cách
mạng
tháng
tám
1945
I.
ĐẶC
ĐIỂM
CƠ
BẢN
CỦA
VHVN
TỪ
ĐẦU
THẾ
KỶ
XX
ĐẾN
CÁCH
MẠNG
THÁNG
TÁM
NĂM
1945
1.Văn
học
đổi
mới
theo
hướng
hiện
đại
hoá.
*
Tiền
đề:
-
Pháp
xâm
lược,
khai
thác
thuộc
địa...cho
nên
cơ
cấu
xã
hội
VN
có
những
biến
đổi
sâu
sắc.
-
Văn
hoá
VN
tiếp
xúc
với
văn
hoá
PT
(Pháp).
-
Vai
trò
của
ĐCSVN
đối
với
sự
phát
triển
nền
văn
hoá
dân
tộc:
làm
cho
nền
văn
hoá
phát
triển
theo
chiều
hướng
tiến
bộ
và
cách
mạng.
-
Báo
chí
và
nghề
xuất
bản
phát
triển
mạnh;
chữ
quốc
ngữ
dần
dần
thay
thế
chữ
Hán,
chữ
Nôm;
phong
trào
dịch
thuật
phát
triển,
lớp
trí
thức
Tây
học
thay
thế
lớp
trí
thức
Nho
học,
đóng
vai
trò
trung
tâm
trong
đời
sống
văn
hoá
thời
kì
này.
*
Khái
niệm
hiện
đại
hoá:
là
quá
trình
làm
cho
văn
học
VN
thoát
khỏi
hệ
thống
thi
pháp
văn
học
TĐ
và
đổi
mới
theo
hình
thức
văn
học
PT,
có
thể
hội
nhập
với
nền
vaă
học
hiện
đại
thế
giới.
*
Qúa
trình
hiện
đại
hoá:
a.
giai
đoạn
1:
(1900
-
1920):
-
Chữ
quốc
ngữ
phát
triển
-
Đội
ngũ
sáng
tác
là
các
nhà
văn
Hán
học
cấp
tiến
đảm
nhiệm
trước
nhu
cầu
xã
hội
.
-
Sáng
tác:
văn
xuôi,
báo
chí
dịch
thuật.
->
Các
tác
phẩm
văn
học
giai
đoạn
này
còn
mang
dấu
ấn
cuả
thời
đại
cũ
và
mới(
có
cả
Phương
Đông
lẫn
Phương
tây)
b,
Giai
đoạn
2:(1920
-
1930):
-
Sáng
tác:
Tầng
lớp
trí
thức
Tây
học
đảm
nhiệm.
-Thể
loại:
Truyện
ngắn,
tiểu
thuyết,
thơ...với
đường
lối
tư
tưởng
cách
tân
theo
phương
Tây.
Nổi
bật
nhất
là
thơ
(
đề
cao
cái
Tôi
-
cái
lemoi).
Ngoài
ra
còn
có
các
thể
loại
khác
như:
bút
ký
kịch
thơ.
->
Đây
là
giai
đoạn
văn
học
có
nhiều
chuyển
biến
tích
cực
báo
hiệu
một
cuộc
cách
mạng
mới
trong
văn
học.
c.
Giai
đoạn
3:
(1930
-
1945):
-
Hoàn
tất
quá
trình
hiện
đại
hoá
với
nhiều
cuộc
cách
tân
sâu
sắc
trên
mọi
thể
loại,
đặc
biệt
là
tiểu
thuyết,
truyện
ngắn
và
thơ.
-
Là
giai
đoạn
bùng
nổ
các
trào
lưu
văn
học
2.
Văn
học
hình
thành
hai
bộ
phận
và
phân
hoá
thành
nhiều
xu
hướng
vừa
đấu
tranh
với
nhau
vừa
bổ
sung
cho
nhau
để
cùng
phát
triển.
a
.
Bộ
phận
công
khai
hợp
pháp:
*
VH
lãng
mạn:
-
là
tiếng
nói
của
cá
nhân
tràn
đầy
cảm
xúc,
đồng
thời
phát
huy
cao
độ
trí
tưởng
tượng
để
diễn
tả
những
khát
vọng,
ước
mơ.
-
Đề
tài:
tình
yêu,
thiên
nhiên,
quá
khứ...
-
Góp
phần
quan
trọng
vào
việc
thức
tỉnh
ý
thức
cá
nhân,
đấu
tranh
chống
luân
lý,
lễ
giáo
PK...làm
cho
tâm
hồn
người
đọc
thêm
tinh
tế
và
phong
phú...
-
Tiêu
biểu:
Thơ
mới,
tiểu
thuyết
Tự
lực
văn
đoàn,
truyện
ngắn
trữ
tình
của
Thạch
Lam,
Thanh
Tịnh,
Hồ
Dzếch,
tuỳ
bút
và
truyện
ngắn
của
Nguyễn
Tuân.
-
H/c:
ít
gắn
với
đời
sống
xã
hội
chính
trị...
*
VH
hiện
thực:
-
ND:
phơi
bày
thực
trạng
bất
công,
thối
nát
của
xã
hội
đương
thời,
phản
ánh
tình
cảnh
khốn
khổ
của
các
tầng
lớp
nhân
dân
bị
áp
bức
bóc
lột
với
một
thái
độ
cảm
thông
sâu
sắc.
-
Tiêu
biểu:
Nam
Cao,
NCH,
Nguyên
Hồng,
Tô
Hoài,
VTP,
NTT...
b
.
Bộ
phận
phát
triển
bất
hợp
pháp:
-
Có
thơ
văn
cách
mạng
bí
mật,
đặc
biệt
là
thơ
của
các
chí
sĩ
và
các
chiến
sĩ
cách
mạng
trong
tù.
Tiêu
biểu:
Tố
Hữu,
NAQ-
HCM.
-
Đánh
thẳng
vào
bọn
thống
trị
thực
dân
cùng
bè
lũ
tay
sai,
nói
lên
khát
vọng
độc
lập,
đấu
tranh
để
giải
phóng
dân
tộc,
thể
hiện
tinh
thần
yêu
nước
nồng
nàn
và
niềm
tin
không
gì
lay
chuyển
nổi
vào
tương
lai
tất
thắng
của
cách
mạng.
-
Qúa
trình
hiện
đại
hoá
gắn
liền
với
quá
trình
cách
mạng
hoá
văn
học.
Hai
bộ
phận
văn
học
này
có
sự
tác
động
qua
lại
lẫn
nhau;
làm
cho
văn
học
phát
triển
không
ngừng.
3.
Văn
học
phát
triển
với
một
tốc
độ
hết
sức
nhanh
chóng
-
Từ
năm
1900
-
1945,
đặc
biệt
là
từ
1930
-
1945,
các
bộ
phận,
các
xu
hướng
văn
học
đều
vận
động
phát
triển
với
một
tốc
độ
đặc
biệt
khẩn
trương,
mau
lẹ:
số
lượng
tác
giả
và
tác
phẩm,
sự
hình
thành
và
đổi
mới
các
thể
loại
văn
học
và
độ
kết
tinh
ở
những
tác
giả,
tác
phẩm
tiêu
biểu.
-
Nguyên
nhân:
do
sự
thúc
bách
của
yêu
cầu
thời
đại,
sự
vận
động
tự
thân
của
nền
văn
học,
sự
thức
tỉnh
của
cái
tôi
cá
nhân,
viết
văn
trở
thành
một
nghề
kiếm
sống.
__________________
Bình
bài
thơ
Tràng
giang
Tràng
giang
-
tạo
vật
với
tâm
tình
Tạo
vật
với
tâm
tình
là
nguồn
mạch
làm
cho
"Tràng
giang"
mang
âm
điệu
thơ
cổ
điển.
Và
chính
là
tạo
vật
-
tâm
tình
ấy
cũng
là
nguồn
mạch
làm
cho
"Tràng
giang"
trở
thành
Thơ
mới
ảo
não
vào
bậc
nhất.
Tải
File
tại
đây